Genel olarak hepimiz büyük markaları tanırız. BMW, Mercedes, Coca-Cola, Nestle, Samsung, LG, IKEA ve daha bir çok marka dünya çapında bilinirliği olan markalardır. Peki bu markalara iş yapan hiç göz önünde olmayan firmalar ve başarıları hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz ?
Gizli şampiyonlar kitabı işte bu göz önünde olmayan küçük devleri inceleyen bir kitap. 100’den fazla gizli şampiyon ile yapılan görüşmeler / anket ve incelemeler sonucunda Hermann Simon bu kitabı ortaya çıkartmış. Gizli şampiyonlar aslında nihai tüketici ile buluşmayan ürünleri yapan ara ürün üreticileridir.
Kitap gizli şampiyonları çalışanlardan, odaklanma güçlerine, rekabet algılarından, finansman güçlerine kadar bir sürü farklı kriterde incelemeye almış. Kitap genel olarak biraz akademik bir dil ile yazılmış olsa da çok enteresan bazı görüşler kitapta yer alıyor.
İlk olarak kitap firmaların pazar paylarını ele alıyor ve bu gizli şampiyonların sadece dar pazalarda lider olarak konumlandıklarını ortaya koyuyor. (Firmaların da amacı zaten bu dar pazarlarda lider kalmak.) Küreselleşmenin bu dar pazarları genişletmek için mutlak zorunluluk olduğunu burada gözlemliyoruz. Kürselleşmenin çalışanlar üzerindeki etkisi, kişilerin çalışma saati ve lokasyon sebebiyle mutlulukları ve başka bir çok konunun düşünülmesinin zorunlu olduğunu iletiyor. (Hatta bir örnekte bir firmanın expat olarak birisini işe alacağı zaman ailesi ile birlikte bir görüşme yaptıklarını iletiyor.)
Bu firmaların başarılarının bir kısmıda müşteriye yakınlık kısmından geliyor. Gizli şampiyonların müşteri ile temas eden personel oranı büyük firmalarda müşteri ile temas eden personel oranının neredeyse iki katından fazla. Müşterinin en çok talep ettiği şeylerin başında kalite ve müşteri hizmetinin yer aldığını düşünürsek bu firmaların başarısının sürdürülebilir olması kısmında bu maddenin önemli bir rol oynadığını düşünebiliriz.
Ayrıca bu firmaların ademi merkeziyetçi bir yapıda sadece tek bir yönetici ile ilerlemesinin avantajlarından bahsediliyor kitapta. Tek bir ademi merkeziyetçi yapının olması kurumsal firmalarda sıklıkla gözümüze çarpan şirketin çok başlılık krizleri ile uğraşmak zorunda kalması ve sadece tek bir hedefe ilerlenmekten çok her departmanın kendi hedefine ilerlemesi problemlerini çözüyor.
Rekabet ve yenilik kısmında, bir firma rekabeti arttırmak istediği veya bir yenilik yapmak istediği zaman yapılan hamlenin “müşteri tarafından önemli, müşteri tarafından algılanan ve kopyalanması zor ve sürdürülebilir” olması gerektiğine önem verdiklerini iletiyor.
Çalışanlar kısmında çok enteresan bazı görüşler var. Bunlardan bir tanesi Gizli şampiyonların büyük bir kısmının büyük şehirlerde değil çok küçük şehirlerde konumlanmış olması. Bir gizli şampiyon CEO’su “Kırsal konumun bir diğer avantajı ise, dikkat dağıtıcı çok az şeyin olmasıdır.” diyor. Büyük şehirdeki trafik, pahalılık, kalabalık vb. bir çok etmeni sadece lokasyon ile aşabildiklerini iletiyor. İnsanların evini satın alabildiği, trafikte zaman kaybetmediği, işten sonra kırsal alanda yürüyüş yapabildiği bir yerde yaşamak fikri bence hiç fena değil!
Ayrıca kişi sayısının ne kadar olması gerektiği konusunda “her zaman çalışan sayısından fazla iş olması lazım” kuralını benimsiyorlar. Büyük firmalarda var olan fazla çalışan sorunlarından bu şekilde kurtulduğunu iletiyorlar. Zamanı doldurmak için gereksiz toplantılarda, şirket kantinlerinde yapılan dedikodularda insanlar bu çalışma şekli ile zaman kaybetmemiş oluyorlar. Hatta bir CEO’nun “Asla üçüncüye ihtiyaç duymadan ikinci kişiyi işe almam” sözü bu konuda ne kadar saplantılı olduklarını iletiyor.
Kitap birazcık akademik bir dil ile ve biraz da fazla firma bazında detay verilerek yazılmış olduğundan okuması biraz zorlayıcı. Ancak içerisinde gerçekten bazı enteresan noktalar var. Benim gibi hayatınız boyunca hep büyük firmalarda çalışmış iseniz gizli şampiyonların başarı teknikleri size enteresan gelecektir.
Misel Aji'nin Dünyası 