2020 – Kitaplar Listesi ve Öneriler

2020 senesinde toplamda 40 kitap okuyup, bunlar içerisinden 36 kitap ile ilgili kısa notlar paylaşmışım. Arada sırada kitap önerisi soranlar olması sebebiyle bu sene diğer senelerden farklı olarak kendi beğenilerime göre bir ilk 10 listesi yapmaya karar verdim.

Yüzlerce seçenek arasından iyi kitap bulmanın zor olduğu bu dönemde, (benim ilgi alanıma giren kitaplar için) düzenli olarak önerilerinden yararlandığım özellikle M. Serdar Kuzuloğlu, Mahfi Eğilmez ve Sinan Sülün‘e, ayrıca sosyal medyadan kitap tavsiyesi paylaşan herkese buradan teşekkür etmek istiyorum.

Şahsi fikrim, bir kitabın konusunun ilgi alanınıza girmesi, dilinin size uygun olması ve içeriğinin akıllıca örnekler ile desteklenmesi, o kitabın içine girebilmeniz için önemli noktalardan bir kaç tanesidir. Bu sebeple öneri listesini değerlendirirken kitap içerisinden not aldığım bazı bölümleri ve altını çizdiğim cümleleri değerlendirmeniz faydalı olacaktır.

Bu sene okuduğum kitapların neredeyse tümünden, akılda kalan, enteresan, bilgi dolu notlar aldım. Bazen doğadaki bitkilerin hayatta kalma mücadelelerine şahit oldum, bazen bir uçağın kokpitinde pilotun yanında yer aldım, yeri geldi siber suçluların koltuğuna oturdum, bazen bir bebek oldum ve yeni bir dili nasıl öğrendiğimi hayal ettim.

Her biri önemli araştırmalar sonucunda bilgiye dönüştürülmüş, iz bırakan fikirlere yol açan bu notlara baktığım zaman hayatın çeşitliliği, bilginin derinliği ve kültür denen olgunun boyutları karşısında hayran olmamak mümkün değil. Tüm bu kitapların yazarlarına ve çevirmenlerine ayrı ayrı emekleri için teşekkür ediyorum.

Bu sene okuduğum kitaplardan kendi beğenilerime göre sıraladığım bir öneri listesi yaparsam ilk 10 kitap aşağıdaki gibi olur. (Listenin devamında bulunan kitaplara da göz gezdirmenizi şiddetle tavsiye ederim, zira liste içerisinde oldukça değerli kitaplar bulunmaktadır.)

  1. Hangi Doğru (Hector Macdonald): Domingo yayınları tarafından 2020 senesinde yayınlanmış “Hangi Doğru” kitabı, doğru olarak kabul ettiğimiz konuların nasıl farklı bakış açıları ile değerlendirilmesi gerektiğini anlatan çok keyifli ve pratik dünyadan onlarca örnek barındıran, okunması hızlı, içeriği dolu bir referans kitabıdır.

  2. Dilin Kısa Tarihi (David Crystal): 2010 yılında David Crystal tarafından yazılan 2016 yılında “Alfa Basım Yayın” tarafından yayınlanan “Dilin Kısa Tarihi” baştan sona dil için yazılmış muhteşem bir inceleme kitabıdır. Doğum sonrası süreç ile başlayan kitap içerisinde, bebeklerin dili nasıl algıladığını (veya algılayamadığını), nasıl öğrendiğini ele alan yazar, ilerleyen bölümlerde dili nasıl öğrendiğimizi, diller arasındaki farkları, ekleri, eylemleri, özneleri, diyalektleri ve aksanları üzerine oldukça ufuk açıcı bilgiler vermektedir.

  3. Dünün Dünyası (Stefan Zweig): Can yayınları tarafından yayınlanmış “Dünün Dünyası” kitabı, 1881 yılında Viyana’da doğmuş “Stefan Zweig”’ın doğup büyüdüğü Avusturya kültürünü, yazarlık kariyerinin gelişimini ve ikinci dünya savaşını anlattığı biyografi kitabıdır. Oldukça güzel betimlemelere sahip bu biyografi içerisinde yazarın iniş ve çıkışlarla dolu hayatına, Avusturya kültür ve tarihine tanıklık ediyoruz.

  4. Factfulness (Hans Rosling): “Hans, Ola ve Anna Rosling” tarafından yazılmış bu kitap dünyada olan biten ile ilgili algılarımızın ne kadar yanlı ve eski olduğunu rakamlar ve testler üzerinden kanıtlayan bir inceleme kitabıdır. Günümüz dünyasında hala çözülmeyi bekleyen yüzlerce problem olmasına karşın insanlığın bazı konularda da akıl almaz hızla ilerlemesinin arkasındaki bazı detayları öğrenmek için “Factfulness” oldukça keyifli bir kitaptır.

  5. Üretme Tüket (Ali Ekber Yıldırım): “Sia Kitap” tarafından 2019 yılında yayınlanan “Ali Ekber Yıldırım” tarafından yazılmış Üretme Tüket kitabı Türkiye’nin dünden bugüne tarım ve hayvancılık konusunda gelişimini kendi adı ile “İthalat – Siyaset – Rant” kıskacında inceleyen bir araştırma kitabıdır. Oldukça net ve somut bir şekilde konuyu okuyucuya aktaran “Üretme Tüket” kitabı bu konu ile ilgili önemli bir kaynaktır.

  6. Akıllı İnsanların Mantıksız Kararları (Richard H. Thaler): Dürtme kitabı ile tanıdığımız “Richard H. Thaler” tarafından yazılmış, 2019 yılında Pegasus Yayıncılık tarafından Türkçeye çevrilmiş bu kitap “Davranışsal İktisat” üzerine yazılmış bir referans kitabıdır. İnsanların mantıksız finansal kararlar vermeleri üzerine onlarca deneyi okuyucuya oldukça eğlenceli bir şekilde aktaran bu kitap konuyla ilgilenenler için güzel bir okuma deneyimi yaşatıyor.

  7. Ayakkabı Gurusu (Phil Knight): 2016 senesinde “Phil Knight” tarafından yazılmış, “Pegasus yayınları” tarafından 2017 yılında Türkçe’ye çevrilmiş, spor eşyaları üreten dünyaca ünlü “NIKE” markasının kuruluşundan halka arzına kadar geçen süredeki hikayesini anlatan bir şirket-biyografisi kitabıdır. Buram buram deneyim kokan, akıcı ve gerçek hayattan hiç kopmayan Ayakkabı Gurusu kitabı şirket ve marka yönetimi konusunda oldukça güzel dersler içeriyor.

  8. Geleceğin Suçları (Marc Goodman): Interpol, NATO, FBI gibi kuruluşlara dijital güvenlik konularında danışmanlık vermiş “Marc Goodman” tarafından yazılmış “Geleceğin Suçları” kitabı, “Timaş yayınları” tarafından 2016 yılında yayınlanmış dijital dünyanın tehlikeleri ve karanlık yüzüne dair bir referans kitabıdır. Nesnelerin İnterneti yayıldıkça getirmiş olduğu faydalar kadar güvenlik açıkları da beraberinde getirmektedir. Sorunun aslında düşündüğümüzden çok daha büyük olduğunu örnekler üzerinden anlatan bu kitap konunun ciddiyetini anlamak için oldukça faydalı bir eserdir.

  9. Niçin Uyuruz (Matthew Walker): “Pegasus yayınları” tarafından 2019 senesinde yayınlanan “Matthew Walker” tarafından 2017’de yazılmış olan “Niçin Uyuruz” (Why We Sleep ?) kitabı “uyku” kavramı ve etkisi üzerine oldukça geniş bilgiler veren bir araştırma kitabıdır. Uyku konusuna çok fazla önem vermiyorsanız, veya bu konuda çok fazla bilginiz yoksa bu kitabı okumanızı sizlere öneririm.

  10. İnsan Vücuduna Seyahat (Gavin Francis): “Domingo” tarafından yayınlanan 2016 yılında “Gavin Francis” tarafından yazılmış 2017 yılında Şiirsel Taş tarafından Türkçe’ye çevrilmiş “İnsan Vücuduna Seyahat” bir doktorun insan organları ile ilgili kişisel tecrübelerini aktardığı bir kitaptır. Kitap içerisinde Beyin, Baş, Göğüs, Üst Uzuvlar, Batın (Böbrek, Karaciğer, Kalınbağırsaklar), Pelvis ve Alt uzuvlar üzerine ayrı ayrı ilgi çekici bölümler bulunmaktadır. Kitap bu bölümleri tıp bilimindeki tanımları ve işlevlerini akademik olarak anlatmak yerine doktorun bu uzuvlar ile ilgili hastalarından tecrübe etmiş olduğu anılar üzerinden anlatmaktadır. İlgilisine öneridir.

Bu sene okuduğum diğer kitapları ayrıca aşağıda paylaşıyorum.

  1. Yetenek dediğin nedir ki ? (Geoff Colvin)
  2. Yorgunluk Toplumu (Byung – Chul Han)
  3. Yaratıcı Tür (David Eagleman & Anthony Brandt)
  4. Bunu Herkes Bilir (Emrah Safa Gürkan)
  5. Uygarlıkların Batışı (Amin Maalouf)
  6. Küçük Ülkenin Büyük Hayalcileri (Avi Jorisch)
  7. Boşuna mı Okuduk? (Aksu Bora, Necmi Erdoğan, Tanıl Bora, İlknur Üstün)
  8. Sinyal ve Parazit (Nate Silver)
  9. Havada Kalan Sorular (Menderes Çakıcı)
  10. Biyo-İnovasyon (Renato Bruni)
  11. Sen Vatan Haini Misin Baba? (Deniz Kavukçuoğlu)
  12. Bir Borsa Spekülatörünün Anıları (Edvin Lefevre)
  13. Hayvan Çiftliği (George Orwell)
  14. Ulusların Düşüşü (Daron Acemoğlu – James A. Robinson)
  15. Geleceği Görenler (Fırat Demirel)
  16. Temel Gelir (Guy Standing)
  17. İcat Çıkarma! (Albert Jack)
  18. Michelangelo (A. Karpovic Civelegov)
  19. Karakter Aşınması (Richard Sennett)
  20. Gördüklerim Yaşadıklarım – Jak Kamhi
  21. Kervan Yolda Düzülür (Mahir Çipil)
  22. İnsan Nedir ? (Mark Twain)
  23. Sistem Hatası (Edward Snowden)
  24. Startup Hukuku (Mümtaz Hacıpaşaoğlu – Okan Şencan)
  25. Müthiş Psikoloji / Hayır Diyebilme Sanatı
  26. Makine Olmak (Mark O’Connel)
  27. Robinson Crusoe (Daniel Defoe)
  28. Meraklı Zihinler – John Brockman
  29. Kahveniz Nasıl Olsun? (Beşir Ayvazoğlu)
  30. Herkes Yazabilir (Ann Handley)

(Maalesef 4 kitap ile ilgili notlarımı daha tamamlayamadım. Onları da fırsat bulduğum zaman siteye yükleyeceğim.)

2021 senesinde görüşmek üzere…