Geleceği Görenler (Fırat Demirel)

“Başarının sırrı başarısızlığa toleranstır.”

Kronik Kitap tarafından 2018 yılında yayınlanan Fırat Demirel tarafından yazılan “Geleceği Görenler” 1996 – 2006 arasında Türkiye’de internet girişimciliğinin gelişmesi için önemli adımlar atmış girişimlerin hikayelerinin toplandığı bir dönem incelemesi kitabıdır.

Kitap içerisinde Mynet, Ekşisözlük, itiraf.com, Pilli Network, Yemeksepeti, GittiGidiyor, Nokta Medya, Cember.net, Grou.ps, Webrazzi girişimlerinin hikayeleri yer almaktadır.

Kitap çok hızlı akıcı bir uslup ile tüm bu girişimlerin başlangıcının nasıl olduğu, nasıl süreç içerisinde geliştikleri ve en son olarakta nasıl girişimlerinden çıkış yaptıklarını (veya yapamadıklarını) anlatıyor.

Ben tüm bu girişimlerde ortak olarak gerçekleşmiş bir kaç nokta gözlemledim.

• Neredeyse girişimcilerin tümü bilgisayarlar ile erken yaşta tanışmışlar. Erken yaşta Commodore 64 veya Sinclair ile tanışma oranı çok yüksek. Ayrıca çoğu ilk programını BASIC dili ile yazmış.
• İkincisi, girişimlerin çoğu MVP (Minimum Viable Product) fazında yani işlevi yerine getiren en basit ürün ile ortaya çıkmışlar. (Çoğu girişimcide ayrıca bunu bölüm sonlarında özellikle tavsiye etmiş.)
• Hepsi yaptıkları işe sonuna kadar inanmış ve mesai saatinin çok üzerinde saatler boyunca çalışmışlar. Hayat / İş dengesi ilk yıllarda çok fazlasıyla iş tarafına kaymış.
• Hepsi risk almış, gerekiyorsa kendi sermayelerini sonuna kadar ortaya koymuş ve bu yoldan asla vazgeçmemişler.

Açıkçası bu tür girişimlere baktığımız zaman genelde sonuç fazını görmeye çok eğilimliyizdir. GittiGidiyor’un ilk başlarda nasıl olduğu, Ekşisözlüğün para kazanamadığı ancak yüksek trafik aldığı dönemlerde nasıl ayakta kaldığı, Webrazzi’nin ilk yapmış olduğu etkinlikte yaşamış olduğu heyecan, Yemeksepeti’nin internet üzerinden sipariş alıp onu telefon ile restoranlara iletmesi ve sonrasında 100 POS cihazı ile teknolojik atılım yapması gibi onlarca detayın hiçbirisini görmüyoruz. Bu kitap tam olarak bu girişimlerin hem başlangıç hem ilerleme hem de çıkış dönemlerinde ne yaşadıklarını anlatıyor.

Kitaptan altını çizdiğim bazı cümleler,

• Eğer ürününüzün ilk halinden utanmıyorsanız geç kalmışsınız demektir.
• Kurumlar takımların kimliğidir. Kurucular sadece bunu yönetiyor. Şirketin başarılı olmasını sağlayan asıl unsur takımdır. Hep kurucu hikayesinden bahsedilir; kurucu vizyoner, cesaretli olabilir ama takım, kültürü oluşturuyor ve ayakta kalıyor.
• Ancak başarılı bir ekosistemin fikir ve inançtan çok, daha fazla alın teri istediğini de biliyorum.
• Kompleks, her şeyi beceren bir şey kurgulayıp hayata geçirmeye çalışmayın. Etrafta gördüğünüz başarılı karmaşık işler hayatlarına öyle başlamıyor.
• (Microsoft mülakatından) Anladım ki orada adamların aradıkları şey doğru yanıt değil. Senin o probleme nasıl yaklaştığını görmek istiyorlar.
• Sözel olarak fikri ortaya koymak mesele değil, aslolan o fikri uygulayabilmektir.
• Bardağın yarısı boş mu önemli değil, girişimci “Ben sürekli suyu döküyor muyum?” diye düşünmeli.
• Aynı ortamda farklı sonuçlar ortaya çıkaran şey; her zaman farklı bir bakış açısı, kendini yenileme yeteneği ve acıya dayanma gücü olmuştur.

Ben bu konuya hem ilgi duyan hem de o dönemi yaşamış birisi olarak çok keyif alarak okudum. Sizlere de öneririm.