Akıllı Yatırımcı – Benjamin Graham

Belirli bir süredir Borsa’nın gizemli dünyasını merak etmekteyim. Bir iki ufak acemi yatırımımda bu dönem içerisinde oldu. Üstüne daha önce Warren Buffet ile ilgili bir kitap okumuştum. (Dansla İşe Gitmek) Benjamin Graham ile de bu sayede tanıştım.

Hikaye şöyle başlıyor, Warren Buffet Benjamin Graham’ın yanında bedava çalışmayı teklif ediyor. Benjamin Graham bu teklifi “fazla değerli” buluyor ve red ediyor. Daha sonra 1-2 sene sonra Warren Buffet’ın ısrarlarına Benjamin Graham dayanamıyor ve birlikte çalışmaya başlıyorlar. İşte Warren Buffet burada Gerçek Değer” yaklaşımı konusunu öğreniyor.

Türkiyede maalesef Borsa insanların kumar oynadıkları bir yer olarak görülmekten farklı bir konuma sahip değil. Özellikle bireysel yatırımcılar için Borsa tamamen gelen spekülasyonlar ile kağıt alıp satmaktan ibarettir. (Yurtdışında da çok farklı olduğunu sanmıyorum.)

Akıllı Yatırımcı kitabı aslında borsada işlem gören kağıtların ne olduğunu rasyonelleri ile birlikte açıklayan bir kitap. Siz borsada bir hisse aldığınız zaman aslında o şirkete ortak olursunuz. O şirketin karı ve zararı üzerinden sizde para kazanır veya kaybedersiniz. Benjamin Graham bu kitabında borsada alınması gereken hisselerin bir dizi teste tabi tutulması gerektiğini ve bu testi geçenlerin sadece alınması gerektiğini savunuyor. (Bu testler Fiyat/Kazanç, net aktifler/net pasifler, son 10 yılda her sene düzenli kar payı dağıtmak vb. kriterler) Bu tür seçimler yapıldığında “uzun vadede” (Bu minimum 7 yıl gibi) ortalama bir getirilerin üzerinde getiriler elde etmenin mümkün olduğunu anlatıyor.

Kitap borsada yatırımın psikolojik durumuna da değinmiş. Anlık yükselmelere ve düşmelere tepki vermemeyi, piyasanın galyanına gelmemeyi, arada kendini oyalamak için tahvil alıp satmayı vb. bir çok konuyu Graham kitabında anlatmış. Insanların spekülasyona karşı durabilmesinin ne kadar zor olduğunu verdiği örneklerde gayet net gözlemleyebiliyorsunuz.

Yatırım, ticaret gibi yapılırsa akıllıca olur diyor Graham. Kitap benim Borsa’ya bakış açımı değiştirdi diyebilirim. Eğer borsa hikayelerinden ve matematiğinden keyif alıyorsanız bu kitabı mutlaka okuyun. Bunun dışında bir ilgi alanınız varsa kitap bence okuyucuya ağır gelecek türde yazılmış.

Ben en güzel sorulardan bir tanesi aşağıdaki gibi,

Eğer bir şirketi almanın bir dönemi yoksa o şirketi sadece iyi veya kötü diye alım kararı veriyorsanız, bir hisse senedini almanın neden zamanı olsun ?