Üzeyir Garih’in 2000 yılında yazdığı “Ekonomik Sorunlara Çözüm Önerileri” kitabını yeni bitirdim. Açıkcası bu kitabın 2000 senesinde yazılmış olduğuna inanmak gerçekten çok zor. Kitapta yer alan fikirler bugun dahil geçerliliğini koruyan yenilikçi ve girişimci bir Türkiye oluşturulmasına yeterli.
Kitap Türkiye’nin içinde bulunduğu (2000’li yıllarda ve ne yazık ki çok fazla değişen bir şey olmaması sebebiyle bugun dahil) durumu ekonomik olarak irdelemiş. Yazar, sorun olarak gösterdiği konuların çözüm önerilerini, uzun vadedeki etkilerini ve yan etkilerini tam olarak anlatmış.
Üzeyir Garih, eğitim sisteminde değerlerinde öğretildiği, ilköğretimden insanların bilgisayar ve teknoloji ile tanıştırıldığı bir sisteme geçilmesi gerektiğini vurguluyor. Bizim gibi teknolojiyi kullanan ancak üretmeyen ülkelerin refah düzeyinin artması için teknolojik bir gelişimde bulunmamız şart. Maalesef kitabın yazıldığı 2000’li senelerden 15 sene geçmiş olmasına rağmen Türkiye’nin “teknolojiye en kolay adapte olan ülke” olmaktan öteye gidemediği bir dönemdeyiz.
Garih ayrıca kitabında, devletin parası diye bir şeyin olmadığı sadece halkın parasının olduğunun anlaşılması çok önemli olduğuna vurgu yapıyor. Ödenen her vergi ne olursa olsun milletindir ve devlet bunu sadece yönetmekle sorumludur. Devlet parayı sahiplenme değil değerlendirme yükümlülüğündedir.
Bana kitapta enteresan gelen bir nokta da Garih’in, çalışanların maaşlarından kesilen vergilerin aslında işveren için bir istihdam vergisi olduğunu yazması. Yani bir firma ne kadar çok kişi çalıştırırsa her istihdam ettiği kişi için devlete bir vergi yatırıyor. (Memur olarak çalışan kişilere sorsan aslında maaşımdan vergi veriyorum lafının sanırım tam tersi patron bakış açışı bu)
Genel kanı her zaman çok kazanandan daha fazla vergi alınması gerektiğini ve az kazanandan daha az vergi alınması gerektiğini savunur. Garih kitabında çok kazananın cezalandırılması, büyümenin engellenmesi olduğunu düşünüyor.
Kitapta daha altını çizdiğim nice cümleler var. Açıkcası bugun bile uygulansa büyük fark yaratacak çok basit ama net fikirler içeriyor bu kitap. Toplamda 200 sayfa ve çok hızlı okunuyor. Bence genel ekonomik yapı ile ilgili bir kitap okumak istiyorsanız bir haftasonunda dahi bitirebileceğiniz bu kitabı mutlaka okuyun.
Misel Aji'nin Dünyası 